LIBELLEN
Dit is de tijd van libellen. Deze kleine helikopters zijn wondere vliegeniers die kunnen stilstaan in de lucht, verticaal opstijgen en zelfs achteruit vliegen. Ook voor een heuse ‘looping’ draaien ze hun poot niet om. Dat komt ondermeer doordat de vier doorzichtige vleugels los van elkaar worden aangestuurd.
In Europa zijn 166 verschillende soorten; 71 daarvan komen in Nederland voor. Opvallend aan de libel zijn de enorme ogen, die uit 10.000 tot 50.000 facetjes bestaan. Het bovenste gedeelte ziet scherp op afstand en het onderste dichtbij. De libel kan zijn kop in alle richtingen bewegen en dat is een grappig gezicht. Het borststuk is naar achteren gekanteld en dat levert voordelen op. Zo staan de poten verder naar voren, waardoor ze geschikter zijn om een prooi in de vlucht te vangen en vervolgens in de mond te stoppen. De forse botsing die het libellenlijf ondergaat bij het vangen van de prooi wordt beter opgevangen. De vleugels staan centraler opgesteld en dat komt de vliegkunst weer ten goede.
De vleugelslag is met twintig tot veertig slagen per seconde veel langzamer dan bij andere, kleinere insecten. Door de lage frequentie is de vleugelslag voor mensen niet hoorbaar. Libellen kunnen toch een snelheid van wel vijftig km per uur halen. Dat maakt hen tot de snelst vliegende insecten. De voorrand van de vleugels is geknikt en fungeert als een spoiler. Dit zorgt dat lucht loskomt van het vleugeloppervlak, waardoor lift ontstaat. Aan de voorrand van de vleugels bevindt zich, dicht bij de vleugeltop, ook een gekleurde vlek, het pterostigma. Deze vleugelvlek helpt de libel bij fijnere bijstellingen van de vlucht.
Libellen zijn oude insecten die 320 miljoen jaar geleden al voorkwamen in het Carboon. Deze dieren hadden een spanwijdte van 60 cm.
Oh ja, libelles steken niet en bijten geen mensen. De forse monddelen worden alleen gebruikt voor het kauwen op insecten. Bovendien vluchten libellen in plaats van aan te vallen. Als je geduld hebt, komen ze op je hand zitten en kun je ze goed bekijken.
Dit insect staat de hele maand augustus centraal. Kom kijken in het Natuurhistorisch en Volkenkundig Museum en ontdek nog véél meer.
